27 lutego 2023 roku w Szpitalu AVIMED w Katowicach odbył się pierwszy na Śląsku zabieg osseointegracji. Operację wykonał prof. Horst Aschoff wraz z zespołem specjalistów: Mariuszem Zawalem, Jakubem Cetnarskim oraz Łukaszem Kawikiem. To wyjątkowe wydarzenie stanowi kolejny krok w rozwoju innowacyjnych metod leczenia osób po amputacjach kończyn dolnych. Szpital AVIMED dzięki współpracy z Rzeszowskimi Zakładami Ortopedycznymi uzyskał wyłączność na realizację tej przełomowej metody protezowania na terenie Polski.
W trakcie wydarzenia obecni byli lekarze, fizjoterapeuci oraz przedstawiciele personelu medycznego, a także goście z Ukrainy, którzy rozpoczynają wspólny projekt pomocy dla poszkodowanych żołnierzy. Po zabiegu odbyła się konferencja prasowa, podczas której specjaliści odpowiadali na pytania mediów i uczestników. W wydarzeniu wzięły udział m.in. organizacje Osseointegracja Polska, Rzeszowskie Zakłady Ortopedyczne, Komitet Pomocy Ukrainie, Fundacja Marafiki oraz media lokalne, takie jak Dziennik Zachodni i Radio Piekary.
Czym jest osseointegracja?
Osseointegracja to nowoczesna metoda operacyjna polegająca na wszczepieniu implantu bezpośrednio do kości pacjenta, do którego następnie mocowana jest specjalna proteza. Ta technika stanowi przełom w leczeniu osób po amputacjach kończyn dolnych, które mają problemy z tradycyjnymi protezami lejowymi. Implant jest indywidualnie dopasowywany do anatomii pacjenta i mocno łączy się z kością, co minimalizuje tarcie i pozwala na szybkie, stabilne i bezpieczne połączenie kikuta z protezą.
Dzięki osseointegracji pacjenci zyskują znacznie lepsze czucie protezy, co przekłada się na zwiększoną mobilność i komfort życia. Metoda ta eliminuje wiele problemów związanych z klasycznym protezowaniem, takich jak otarcia skóry czy ograniczenia ruchowe.
Rozwój osseointegracji w Polsce
Pierwszy zabieg osseointegracji w Polsce został przeprowadzony 21 maja 2021 roku pod kierunkiem prof. Horsta Aschoffa, pioniera tej metody z ponad 15-letnim doświadczeniem. Dzięki zaangażowaniu Mariusza Greli z Rzeszowskich Zakładów Ortopedycznych technika ta jest dostępna także w naszym kraju. Polska jest ósmym krajem na świecie, w którym stosuje się tę zaawansowaną formę protezowania. Choć zabieg nie jest jeszcze refundowany, zainteresowanie nim wśród pacjentów oraz organizacji wspierających osoby po amputacjach stale rośnie.
Do przeprowadzenia zabiegów stosowane są nowoczesne implanty produkowane przez holenderską firmę, która na bazie wieloletnich doświadczeń i ścisłej współpracy z prof. Aschoffem rozwija tę technikę.
Jak przebiega zabieg osseointegracji?
Zabieg może być wykonany jedno- lub dwuetapowo. Obecnie coraz częściej wybiera się operację jednoetapową, która trwa około dwóch godzin. Ten sposób minimalizuje obciążenie organizmu, ryzyko powikłań oraz przyspiesza powrót do zdrowia. Jednoetapowa operacja jest jednak możliwa tylko u pacjentów z odpowiednią jakością kości i dobrymi warunkami anatomicznymi.
W przypadku zabiegu dwuetapowego pierwszy etap polega na wszczepieniu implantu do kości oraz zamknięciu kikuta. Pobyt w szpitalu trwa wtedy zwykle 5-7 dni. Po około 6 tygodniach wykonuje się drugi etap, czyli perforację kikuta i zamocowanie modułu łączącego implant z protezą. Ten etap wiąże się z krótszym pobytem – około 2-3 dni.
Przed zabiegiem pacjent przechodzi dokładną konsultację i badania, które pozwalają ocenić stan kości oraz przygotować indywidualny implant.
Przeciwwskazania do osseointegracji
Zabieg nie jest wskazany u osób z utrzymującymi się infekcjami, ciężkimi chorobami współistniejącymi, zaawansowaną cukrzycą, chorobami naczyń kończyn, a także u pacjentów poddawanych chemioterapii lub napromieniowaniu kości. Przeciwwskazaniem jest również ciąża. Decyzję o kwalifikacji do zabiegu podejmuje zawsze lekarz na podstawie indywidualnej oceny pacjenta.
Zalety metody osseointegracji
Osseointegracja przynosi wiele korzyści pacjentom po amputacjach. Umożliwia swobodniejsze i bardziej naturalne ruchy, poprawia kontrolę nad kończyną oraz wydłuża czas użytkowania protezy. Dzięki eliminacji otarć skóry i innych dolegliwości kikuta, znacząco podnosi komfort codziennego życia. Zabieg pozwala również na prawidłowe przenoszenie obciążeń i odtworzenie czucia głębokiego, co zapobiega problemom ze stawami i kręgosłupem. W efekcie poprawia się nie tylko mobilność, ale także samoakceptacja pacjentów.
Wielu pacjentów podkreśla, że po zabiegu osseointegracji wróciło do aktywności, które wcześniej były dla nich niedostępne. Bieganie, jazda na rowerze, latanie samolotem, wspinaczka czy paralotniarstwo stały się ich codziennością, a proteza nie ogranicza ich już w żaden sposób.
