Puls to rytmiczne uderzenia serca, które można wyczuć na tętnicach. Jego prawidłowa częstotliwość, miarowość oraz symetryczność są kluczowe dla oceny stanu układu krążenia. Zarówno zbyt szybki, jak i zbyt wolny puls może świadczyć o problemach zdrowotnych i wymagać konsultacji lekarskiej. Szczególnie niebezpieczne jest szybkie tętno, które może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zawał serca czy udar mózgu.
Normy prawidłowego pulsu w zależności od wieku
Wielkość tętna różni się w zależności od wieku pacjenta. U płodu prawidłowy puls wynosi około 110–115 uderzeń na minutę, u niemowląt około 130, natomiast u dzieci około 100 uderzeń. Młodzież charakteryzuje się tętnem około 85 uderzeń na minutę. U dorosłych norma to około 70 uderzeń, a u osób starszych – około 60. Zrozumienie tych wartości pomaga ocenić, czy nasz puls mieści się w zdrowych granicach.
Jak poprawnie zmierzyć puls?
Pomiar tętna można wykonać samodzielnie. Najlepiej zrobić to po odpoczynku, ponieważ stres czy wysiłek fizyczny mogą zawyżać wynik. Do pomiaru należy użyć palca wskazującego i środkowego, które przykładamy do tętnicy promieniowej na nadgarstku lub do tętnicy szyjnej. Licząc wyczuwalne uderzenia przez 15 sekund i mnożąc ich liczbę przez 4, otrzymujemy liczbę uderzeń na minutę.
Przyczyny i skutki zbyt szybkiego pulsu
Jeśli puls przekracza 100 uderzeń na minutę, mówi się o tachykardii. Powody szybkiego tętna mogą być różne – od stresu, gorączki, intensywnego wysiłku, po odwodnienie czy spożycie alkoholu. Również niezdrowa dieta odgrywa znaczącą rolę. Nadmiar cholesterolu może prowadzić do zwężenia naczyń krwionośnych, co wymusza szybszą pracę serca. Podobny wpływ ma nadmiar cukru, który zagęszcza krew i utrudnia jej przepływ. W efekcie serce musi bić szybciej, by skutecznie transportować krew do tkanek.
Co oznacza zbyt wolny puls?
Bradykardia to stan, w którym puls jest niższy niż 60 uderzeń na minutę. Może być oznaką chorób serca, niedoczynności tarczycy lub zaburzeń układu nerwowego. Niski puls również wymaga diagnostyki, aby wykluczyć poważniejsze schorzenia.
Podsumowanie – kiedy skonsultować się z lekarzem?
Prawidłowy puls jest jednym z podstawowych wskaźników zdrowia układu krążenia. Jeśli zauważysz u siebie zbyt szybkie lub zbyt wolne tętno, szczególnie jeśli towarzyszą mu inne objawy, nie zwlekaj z konsultacją lekarską. Pamiętaj, że indywidualna ocena specjalisty jest niezbędna, aby ustalić przyczynę nieprawidłowości i wdrożyć odpowiednie leczenie.
