Okres zimowy to czas, który sprzyja uprawianiu sportów zimowych, takich jak narciarstwo, snowboard czy łyżwiarstwo. Z roku na rok rośnie liczba osób, które decydują się na aktywność na śniegu, doceniając jej wpływ na kondycję fizyczną i samopoczucie. Jednak sporty zimowe, ze względu na swój dynamiczny i często ekstremalny charakter, niosą ze sobą ryzyko urazów. Dlatego odpowiednie przygotowanie i świadomość zasad bezpieczeństwa są niezwykle ważne, aby uniknąć poważnych kontuzji na stoku.
Najczęstsze przyczyny urazów na stoku
Do najczęstszych powodów wypadków zimowych należy nadmierna brawura oraz nieuwaga. Wielu narciarzy lub snowboardzistów podejmuje zbyt ryzykowne zachowania lub wybiera trasy przekraczające ich umiejętności. Takie sytuacje mogą prowadzić do upadków, zderzeń z innymi osobami lub przeszkodami, co skutkuje urazami różnego stopnia. Warto pamiętać, że odpowiedzialność za bezpieczeństwo swoje i innych zaczyna się od rozsądnej oceny własnych możliwości oraz przestrzegania zasad obowiązujących na stoku.
Pierwsza pomoc na stoku – co zrobić w razie wypadku?
Najważniejsze podczas udzielania pomocy poszkodowanemu jest zachowanie zimnej krwi i ocena sytuacji pod kątem bezpieczeństwa. Przed podejściem do osoby rannej należy upewnić się, że własne działanie nie narazi nas na niebezpieczeństwo oraz nie pogorszy sytuacji poszkodowanego. Jeśli miejsce zdarzenia jest niebezpieczne lub ryzykowne, należy jak najszybciej wezwać pomoc i oczekiwać na przyjazd służb ratunkowych.
W sytuacji, gdy można bezpiecznie podejść do poszkodowanego, ważne jest, aby ocenić jego stan – sprawdzić, czy jest przytomny i czy oddycha. W przypadku osoby nieprzytomnej konieczne jest natychmiastowe rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej i wezwanie pomocy. Gdy poszkodowany jest przytomny, należy ustalić, co się wydarzyło, a w razie potrzeby podjąć działania ratujące zdrowie i życie.
Zabezpieczenie miejsca wypadku
Aby zapobiec kolejnym urazom, miejsce zdarzenia powinno zostać odpowiednio oznaczone. Najpopularniejszą metodą jest ustawienie krzyżujących się nart w kształcie litery „X” około 5 metrów powyżej miejsca wypadku. Taki sygnał ostrzega innych narciarzy o przeszkodzie na trasie i minimalizuje ryzyko kolejnych kolizji.
Postępowanie z urazami kończyn
W przypadku urazów kończyn, takich jak złamania, zwichnięcia czy stłuczenia, należy przede wszystkim zadbać o stabilizację uszkodzonej części ciała. Unieruchomienie złamanej kości obejmuje nie tylko miejsce złamania, ale również dwa sąsiadujące stawy. W przypadku urazów stawów zaleca się uniesienie kończyny, co pomaga zmniejszyć obrzęk, a także zastosowanie opaski uciskowej lub szyny, jeśli jest to możliwe.
Przy urazach nóg warto zdjąć obuwie, natomiast w przypadku kontuzji rąk – usunąć biżuterię, aby zapobiec powikłaniom związanym z obrzękiem. W sytuacjach, gdy doszło do przerwania ciągłości tkanek, konieczne jest zatamowanie krwawienia i odpowiednie zabezpieczenie rany.
Wezwanie pomocy i oczekiwanie na ratowników
Po udzieleniu pierwszej pomocy należy niezwłocznie powiadomić służby ratunkowe. W polskich górach można skontaktować się z GOPR lub TOPR pod numerami 601-100-300, 985 lub europejskim numerem alarmowym 112. Świadek wypadku powinien pozostać z poszkodowanym aż do przybycia ratowników, zapewniając mu wsparcie i obserwując jego stan.
